|
|
|
|
RESTORASYON SANAT ???D?R!! ?Dedemin Dikti?i A?a甔
??yle bir d???nd???m?zde korumak istedi?imiz
de?erlerin alt?nda bize ait olmas? yatmakta. En az?ndan
g?sterebildi?imizde ?u a?ac? Dedem dikmi?ti diye. Sahip olma
duygumuz harekete ge?mekte ve hatta ?o benim? diye bencilce
yakla?t???m?zda, koruma duygumuz y?kselmekte ve bilebildi?imizce
korumaya ?al??maktay?z. Korumaya ?al??t???m?z her ne ise? Hi?
olmamas?ndan bu duygunun, ben bilirim noktas?nda olmas?n?n yarar? da
var diyebiliriz. Ba?kas?n?nn
bir bildi?i vard?r diye sorulabildi?inde. Duyu?,d???n?? ve
davran?? birli?i oldu?unu hat?rlarsak k?lt?r?n ve bunun bir
yap??t?r?c? oldu?unu d???n?rsek. K?lt?rel de?erlerin ve varl?klar?n
aktar?lmas? bug?ne. Ve korunmas? bug?nde, ?ok b?y?k bir g?rev
d???nen her insana. G?stermek, dedenizin dikti?i a?ac? yadaa
duymak a??nm?? merdiven basama??ndaki sesi. Yine sizden
birinin aksak ad?m sesini..
Ancak koruyabilirseniz, ya?atabilirseniz olabilir bu olmas?
gerekenler. Nas?l olacak bunlar? K?lt?rel varl?klar?m?z? asl?n?
bozmadan koruyaca??z,, onaraca??z. Restore edece?iz.Restorasyon bug?n korumaya, ya?atmaya
?al??t???m?z eserin sanat ve tarihsel de?erini yok etmeden
yap?lmal?d?r. Bu bir bor?tur. Restore edebilmek i?in bir eseri
?ncelikle tarihsel ara?t?rmas? eksiksiz yap?lmal? hi?bir ?ey
varsay?ma ve kabule b?rak?lmamal?d?r. Ge?mi?ten geldi?ini
varsayd???m?z bir yanl?? bilgi merdivenlerdeki ayak seslerini
duymam?z? engelledi?i gibi dedemizin yanl?? tan?nmas?na da neden
olur. Bu konudaki ara?t?rmalar?m?z i?in her t?rl? yaz?l? belge
foto?raf vs. kullan?ld??? gibi canl? kaynaklara da ba?vurulmal?d?r.
Ara?t?rman?n bir ba?ka y?n? de sanat tarihidir. Unutulmamal?d?r ki
restorasyon bir sanat i?idir. Bir mimari eserin bir tablonun bir
heykelin zaman a??m? veya ba?ka nedenlerle zarar g?rm?? bozulmu?
k?s?mlar?n?n o eserin sanat de?erinin ve eski ?eklinin bozulmadan
onar?lmas? gereklidir. Sanat tarihi ara?t?rmalar?m?z? da tam
yapaca??z. Bu nas?l yap?lacak? Bir k?lt?r varl???n?n tasar?m?ndaa
etkili olan estetik anlay???n,tasar?m ilkelerinin
irdelenmesi, yap?ld??? d?nemin sanat ak?mlar?n?n belirlenmesi,
eserin sanat de?erinin ortaya ??kar?lmas? a??s?ndan
gereklidir.Tarihsel sanatsal ve k?lt?rel de?eri olan her t?rl?
eserin korunmas?, onar?lmas? restore edilmesine verilen ?nem
bizlerin k?lt?rel birikim olarak nerde oldu?umuzun g?stergesidir.
Resimler, heykeller, el yazmalar? ,seramikler, camlar, mobilyalar,
tekstiller, arkeolojik materyaller, an?tlar, tarihi binalar,
restorasyon denildi?inde ilk akla gelen eser t?rleridir. ?oklukla
bilinen mimari eserlerin restorasyonudur. Mimari eserlerin
restorasyonu 1830?dan sonra Floransa?da orta?a? yap?lar?na duyulan
ilginin yo?unla?mas?yla ?nem kazanmaya ba?lam??t?r. Buu
d?nemde ki?isel g?r??lere g?re yap?lan onar?mlar? bir d?zene
sokmak i?in at?l?mlar yap?lmaya ba?lan?lm??t?r.Yine bu d?nemde
Restorasyonun bir yap?y? korumak onarmak veya yeniden yapmak
de?il,belirli bir zamanda hi? var olmad??? bi?imiyle bitmi? bir yap?
haline getirmek,kabull? do?mu?tur. Restorasyon ?al??malar?na
varsay?mlara dayanarak ba?laman?n b?y?k yanl??lara sebep olaca??
yine bu d?nem kuralla?m??t?r. Kaz?larla ortaya ??kar?lan,yada hala
ayakta duran antik yap?lar incelendi?inde,bunlar?n zaman i?inde ek
ve onar?mlarla, k?smen yenilenerek ya?at?ld?klar? g?zlemlenmektedir.
?zg?n haliyle g?n?m?ze uzanabilen ?ok az say?da an?t olabilmesine
ra?men restorasyonun tarihi ?ok gerilere yap? sanat?n?n ba?lang?c?na
kadar g?t?r?lebilmektedir.Bug?n yap?lan restorasyonlar?n ge?mi?teki
onar?mlar?ndan en ?nemli ayr?m?, kurumsal bir temelinin olmas?;
ki?isel g?r??lere ve o s?rada ge?erli olan sanatsal ak?mlara g?re
de?il belirli ilkelere g?re yap?lmas?d?r.Ge?mi?te ?slup birli?ine
var?? kayg?s?yla yap?lan onar?mlar tart??malara yol a?m?? ve tepki
olarak hi? restorasyon yap?lmamas?n? ?neren romantik g?r??
do?mu?tur. Restorasyona ge?meden ?nce yap?lan; Ara?t?rmalar ve
belgeleme ?al??malar?, tarih ,sanat, estetik ve teknik y?nden
incelemeler, bug?nk? halin tespit edilmesi ?izilmesi, bozulmalar?n
saptanmas?, eserin ayr?nt?l? olarak tan?nmas?n? sa?lamaktad?r. ?n
ara?t?rmalar sonucunda elde edilen bilgiler, hasar nedenlerini
ortadan kald?racak veya etkilerini azaltacak koruma tekniklerinin
se?ilerek uygulanmas?nda temel olu?turmaktad?r. G?n?m?ze eserlerin
onar?mlar?nda geleneksel tekniklerin yan? s?ra ?a?da? teknolojiden
de yararlan?lmaktad?r.K?lt?r varl?klar?n?n onar?mlar?nda genel
olarak, sa?lamla?t?rma, b?t?nleme, yenileme, yeniden yapma,
temizleme, ta??ma teknikleri uygulanmaktad?r. K?lt?rel varl?klar?n
korunmas?nda temel yakla??m s?rekli hat?rlanmalar?n?n sa?lanmas?,
bak?lar?n?n yap?lmas?d?r. Bu y?ntem b?y?k ve masrafl? m?dahale
ihtiyac?n? azaltarak, tarihiyle, sanat?yla ,an?lar?yla tek olan
K?lt?r varl?klar?n?n, zaman?n? i?inde yer bularak ya?amalar?n?
sa?layacakt?r. ??te o zaman dedemizin dikti?i a?ac?n yan?nda kendi
a?ac?n?z? g?rebilecek, merdivenlerdeki ayak seslerine sizin ayak
seslerinizde kar??acakt?r..
OSMAN
AL???RO?LUU
?Ankara K?lt?r Sanat Haritas??? Dergisinin 12/ 20044
say?s? 76-77-78 sayfalar?ndaa RESTORASYON Ba?l??? ile yay?nlanm??t?r.O.A.. |
|
---|